نماینده سازمان نظام پرستاری در هیئت عالی انتظامی سازمان نظام پزشکی گفت: رعایت نکردن پروتکلها دلیل اصلی بروز مشکلات حقوقی برای پرستاران است. ثبت دستور شفاهی پزشک و گزارش کمبود پرستار برای جلوگیری از این مشکلات ضروری است.

شهلا افشانی در گفت‌وگو با خبرنگار روابط‌عمومی سازمان نظام پرستاری افزود: برای مثال دستور شفاهی که پرستار می گیرد پروتکل و استاندارد خاصی دارد، باید دو نفر حتما این دستور را بشنوند و 24 ساعت بعد از اینکه دستور گفته می‌شود، حتما پزشک معالج باید آن را مکتوب وارد کند. اگر این پروتکل رعایت نشود و اتفاقی بیفتد، پرستار پاسخگو است.

وی افزود: مشاوره‌های پزشکی یکی دیگر از مشکلات رایج حقوقی پرستاران است. پرستاران دستوری که یک مشاور مانند مشاور جراحی، پزشکی، بیهوشی و... می‌دهد را انجام می‌دهند. در حالی که اگر اتفاقی برای مریض بیفتد و شکایت کند، پرستار زیر سوال می‌رود. به‌این دلیل که پزشک معالج آن مشاوره را تایید نکرده و پرستار اجرا کرده است و این کار خطاست.

موارد شایع حقوقی پرستاران

نماینده سازمان نظام پرستاری در هیئت عالی انتظامی سازمان نظام پزشکی درباره موارد حقوقی شایع پرستاران گفت: یکی از موارد حقوقی شایع، سقوط از تخت است. این موضوع را به‌خصوص در بخش‌های ویژه زیاد داریم.

افشانی ادامه داد: از طرفی معیارهای خاصی داریم که پرستار حتما باید رعایت کند. این معیارهای خاص بر اساس استانداردهای پرستاری است، مانند آموزش ابتدایی به مریض در همان ابتدای بستری، در اختیار گذاشتن امکانات خاص مانند زنگ اخبار و بالا بودن نرده کنار تخت. هر زمان مریض قصد دارد از تخت پایین بیاید باید پرستار را صدا کند یا زنگ را فشار دهد و بدون اجازه پرستار نباید خارج شود.

وی افزود: همان طور که می‌دانید با کمبود شدید نیروی انسانی مواجه هستیم، به‌خصوص در شیفت شب به همین علت گاهی شاهد هستیم در بخش‌های ویژه دو پرستار به 4 یا 6 یا حتی گاهی مواقع به 8 بیمار خدمات می‌دهند که این کار استاندارد نیست.

افشانی توضیح داد: برای مثال اگر یکی از پرستاران بخواهد استراحت کند یا چایی بخورد یک نفر باید هشت بیمار را مراقبت کند. در حالی که در استاندارد بین‌المللی، استاندارد پرستار به بیمار در آی‌سی‌یو یک به یک و در سی‌سی‌یو ۲ پرستار به ازای یک بیمار است و متاسفانه در بسیاری از بیمارستانها این استاندارد رعایت نمی شود  و بسیاری از سی‌سی‌یوها به ازای چهار یا پنج بیمار یک پرستار هست.

وی گفت: وقتی پرستاری حتی در یک بخش عادی بر سر یک بیمار است، نمی تواند همزمان به بیمار دیگر هم رسیدگی کند و بیمار دیگری که ممکن است سن بالایی داشته باشد و مثلا ا گر بخواهند از تخت پایین بیاید، اگر به زمین بیفتد یا اتفاقی برای او بیفتد، ممکن است علیه پرستار شکایت صورت گیرد در حالی که به علت کمبود نیرو، در آن زمان پرستار مشغول رسیدگی به یک بیمار دیگر بوده است اما پرستار محکوم می شود.

توصیه مهم به پرستاران

نماینده سازمان نظام پرستاری در هیئت عالی انتظامی سازمان نظام پزشکی گفت: سرپرستار اگر کمبود نیروی انسانی دارد باید نامه‌ای به مترون خودش بدهد که با کمبود نیرو مواجه است. در این صورت هرگونه اتفاقی برای بیماران تحت سرپرستی او بیفتد هیچگونه مسئولیتی متوجه او و همکارانش نیست. تمام سرپرستاران باید این کار را انجام دهند، چرا که اکنون همه بخش ها با کمبود نیرو مواجه هستند.

افشانی بیان کرد: اگر سرپرستار این نامه را بدهد و اتفاقی برای بیمار بیفتد، از آن به بعد مسئولیت متوجه مسئول فنی است و او جوابگو است. البته مترون و مسئول فنی هم نباید منتظر بمانند، با توجه به سلسله مراتب آنها هم باید به مرجع بالادستی خود اطلاع دهند.

نماینده سازمان نظام پرستاری در هیات عالی رسیدگی به تخلفات سازمان نظام پزشکی ادامه داد» زمانی که خدای ناکرده اتفاقی بیفتد ادله ارائه می‌شود و فرد می‌تواند ادعا کند که اعلام کرده است نیروی کافی در اختیار ندارد و مدیران بالادست موظف بودند که نیروی انسانی را تامین کنند.

وی تاکید کرد: توصیه من این است که به‌دلیل کمبود نیرو که در همه بخش‌ها شاهد آن هستیم، سرپرستاران همه بخش‌ها، به‌خصوص بخش‌های ویژه این نامه را بنویسند.

رعایت نکردن پروتکلها پاشنه آشیل پرستاران

افشانی گفت: رعایت نکردن پروتکلها یکی دیگر از موارد حقوقی شایع در بخش‌های اورژانس است. به‌خصوص زمانی که به بیمار مخدر تزریق می‌شود. در این خصوص پروتکلهای خاصی داریم که حتما باید رعایت شود. در بسیاری اوقات به‌دلیل شلوغی بخش، پرستاران این پروتکلها را رعایت نمی‌کنند و بیمار ممکن است ایست قلبی- تنفسی کند، گاهی هم تشنج اتفاق می‌افتد و به‌دلیل رعایت نشدن پروتکل ممکن است سقوط از تخت داشته باشیم.

نماینده سازمان نظام پرستاری در هیئت عالی انتظامی سازمان نظام پزشکی ادامه داد: زمانی که برای بیمار دارویی تزریق می‌شود، همه اصول ایمنی‌ بیمار باید رعایت شود که اگر مریض بعد از تزریق دچار تشنج شد با بالا بودن نرده کنار تخت از بروز حادثه دیگر جلوگیری شود.