پرستاران بخش اورژانس در معرض انواع استرسهای ناشی از مراجعات حاد، بیماران تصادفی، سوختگی یا مصدومیتها قرار دارند. در شرایطی هم که بیمار بدحال شود و اتفاق بدی متعاقب آن رخ دهد، اولین و در دسترسترین نیروهای مراکز درمانی، پرستاران اورژانس هستند که در معرض خشونت قرار میگیرند.
به گزارش روابط عمومی سازمان نظام پرستاری؛ شنبه شب گذشته بود که تصاویری از حمله به پرستار بخش اورژانس بیمارستان شهید جلیل یاسوج منتشر شد و این تصاویر نشان میداد که او هنگام ارائه خدمت در شیفت شب، مورد حمله همراهان بیمار قرار گرفت و با ضربات چاقو به شدت مجروح شده است. این پرستار اکنون بستری است و با اقدامات انجام شده حال عمومی او خوب گزارش میشود اما این تنها موردی نیست که جان و سلامت روان پرستاران را تهدید میکند.
پرستارانی که هنوز خستگی شیفتهای پیاپی و خستهکننده پیکهای پیاپی کرونا در کنار داغ از دست دادن عزیزان و همکارانشان از یاد نرفته اما این روزها با وجود کمبود نیروهای حراست فیزیکی، نیروی انسانی و امکانات گرفتار همراهان عصبانی و ناراحت بیمارانی میشوند که هم تهدید جانشان است و هم روانشان.
پرستاری که بینایی یک چشم خود را از دست داد
آمار دقیقی از میزان خشونت همراهان بیمار، علیه پرستاران وجود ندارد، چون تنها بخشی از این موارد گزارش و رسانهای میشود اما به گفته محمد شریفیمقدم، دبیرکل خانه پرستار به همشهری در آخرین مطالعه انجام شده در این باره (دهه 80) بیش از 85درصد پرستاران کشور در 6ماه کاری مدام در معرض خشونتهای کلامی و فیزیکی قرار داشتند و با وجودی که مطالعه جدیدی در این باره انجام نشده اما انتظار هم نمیرود که خشونتهای کلامی و فیزیکی علیه پرستاران کاهش یافته باشد.
او ادامه میدهد: مشابه اتفاقی فعلی در بیمارستان یاسوج، ده سال پیش هم رخ داده بود و منجر به تخلیه شدن چشم یک پرستار شد. او پرستار بخش ICU بود و با ضربه پنجه بوکس همراه یک بیمار، بینایی چشم چپ خود را از دست داد.
این در حالی است که سرپرست بیمارستان شهید جلیل یاسوج یکی از دلایل بروز این حوادث را مشکلات موجود در این مرکز درمانی عنوان کرده و گفته بیمارستان شهید جلیل با کمبود نیروی حراست و خدماتی مواجه است، بدهکاریهای گذشته نیز باعث کمبود دارو، تجهیزات و امکانات در این مجموعه شده است. علاوه بر این بیمارستان مرکز ترومای شهر یاسوج و نیازمند استقرار پلیس و نیروی انتظامی است.
پرستاران، در دسترسترین نیروها
آمار جدید و دقیقی از میزان ضرب و شتم پرستاران در بخشهای اورژانس بیمارستانی وجود ندارد، اما محمد میرزابیگی، رئیس سازمان نظام پرستاری معتقد است که در این باره حتی یک مورد برخورد فیزیکی و کلامی با پرستاران هم زیاد است.
او در گفتوگو با همشهری درباره خشونتهایی که علیه پرستاران به ویژه در بخش اورژانس رخ میدهد، بیان میکند: پرستاران بخش اورژانس در معرض انواع استرسهای ناشی از مراجعات حاد قرار دارند. این مراجعات عمدتا بیماران تصادفی، سوختگی یا مصدومیتها هستند. به همین دلیل باید معمولا بهترین تیم در اورژانس در این مراکز حضور داشته و بهترین کار را ارائه دهد. اما در برخی شهرستانها، اتفاقاتی از جمله ضرب و شتم پرستاران را شاهد هستیم که باعث تاسف است.
مشابه اتفاقی فعلی در بیمارستان یاسوج، ده سال پیش هم رخ داده بود و منجر به تخلیه شدن چشم یک پرستار شد. او پرستار بخش ICU بود و با ضربه پنجه بوکس همراه یک بیمار، بینایی چشم چپ خود را از دست داد.
و تاکید میکند: عمده افرادی که به اورژانس مراجعه میکنند، حال خوبی ندارند و با بحران تهدیدکننده زندگی روبهرو هستند، به همین دلیل انتظار دریافت بهترین و سریعترین خدمات را دارند، اما یکی از مشکلات عمده در این بخش به مانند سایر بخشهای نظام سلامت، کمبود نیروی انسانی است و به همین دلیل پرستار با سرعتی که مدنظر بیمار است نمیتواند رسیدگی لازم را انجام دهد. در این باره حتی دیده میشود که به صورت همزمان 4 تا 5 بیمار با وضعیت مشابه به اورژانس میرسند و هرکدام خودشان را مستخق دریافت خدمات آنی میدانند.
میرزابیگی با تاکید بر این که کادر درمان در مراکز درمانی این احساس وظیفه را دارند و حداکثر تلاش خودشان را میکنند، ادامه میدهد: زیرساخت نیروی انسانی متناسب نیست و تاخیر و تعجیل در برخی موارد رخ میدهد. در شرایطی هم که بیمار بدحال شود و اتفاق بدی متعاقب آن رخ دهد، اولین و در دسترسترین نیروهای مراکز درمانی، پرستاران اورژانس هستند که مورد آسیب از خشونتهای کلامی گرفته تا فیزیکی قرار میگیرند.
موارد ضرب و شتم بیش از آمارهاست
نه تنها در بخش اورژانس بیمارستانی، که پرستاران در بخشهای پیشبیمارستانی هم از آسیبهای ضرب و شتم همراهان بیماران در امان نماندهاند.
به گفته جعفر میعادفر، رئیس سازمان اورژانس کشور نیروهای اورژانس گاهی به سبب ترافیک سنگین معابر با تاخیر به بیمار میرسند و به همین دلیل با خشم همراهان بیمار مواجه و مورد ضرب و شتم قرار میگیرند.
میعادفر با بیان این که آمار دقیقی از ضرب و شتم نیروهای اورژانس در دسترس نیست اما سالانه حداقل بیش از ۴۰ مورد از این موارد رخ میدهد، تاکید میکند: ضرب و شتم نیروهای اورژانس بیشتر از مواردی است که از سوی رسانهها گزارش میشود. البته ما موارد ضرب و شتم نیروهایمان را از طریق قوه قضاییه پیگیری کردیم و به شدت با مجرمان اینگونه حوادث برخورد شده است. در مواردی پرداخت دیه برای آنها در نظر گرفته شده و در مواردی هم علاوه بر دیه به حبس محکوم شدهاند.
ضرورت بازنگری در تامین امنیت پرستاران
اتفاق اخیر درباره پرستار یاسوجی با واکنش شدید از سوی وزارت بهداشت هم مواجه شده و عباس عبادی، معاون پرستاری وزارت بهداشت با محکوم کردن اقدامات خشونتآمیز علیه کادر درمان، خواستار بازنگری در تامین امنیت پرستاران در اورژانسهای مراکز درمانی شده است.
ضرب و شتم نیروهای اورژانس بیشتر از مواردی است که از سوی رسانهها گزارش میشود اما سالانه حداقل بیش از ۴۰ مورد از این موارد رخ میدهد
او هم در توضیح بیشتر به همشهری میگوید: خشونت علیه پرستار در دو بخش کلامی (فحاشی تا توهین قومیتی و جنسیتی) و غیرکلامی (از یک هل دادن ساده تا حمله با سلاح سرد) تعریف میشود که کادر سلامت ما اعم از پزشک و پرستار به ویژه در بخشهای اورژانس در معرض انواع این خشونتها قرار دارند. مشابه اتفاقی که چند روز پیش در بیمارستان یاسوج رخ داد، حدودا یکسال پیش در بیمارستان شهدای تجریش داشتیم که فردی با سلاح سرد به پرستار این بیمارستان حمله و او را ناحیه کمر مصدوم کرد. در این حوادث همکاران بدون هیچ درگیری یا مواجهه با برخی همراهان بیماران دچار این صدمات میشوند و جای تاسف دارد.
عبادی تاکید میکند: مراجع ذیصلاح باید فضای امنی را برای ارائه خدمات درمانی برای کادر درمان مهیا کنند و ما هم موظف هستیم به عنوان کارکنان نظام سلامت محیط مناسب و آرامی را برای مراقبت ایمن از بیماران فراهم کنیم.
منبع: همشهری آنلاین