رئيس‌کل سازمان نظام پرستاری گفت: درخواست سازمان نظام پرستاری این بوده است که پوشش بیمه‌ای برای خدمات مراقبت در منزل مهیا شود. براساس اطلاعی هم که داریم این موضوع در شورای عالی بیمه سلامت مطرح شده و منتظر هستیم که جلسات آن برگزار شود.

به گزارش روابط عمومی سازمان نظام پرستاری دکتر احمد نجاتیان در گفت و گو با رادیو سلامت افزود: درخواستی که به‌تازگی به شورای عالی بیمه‌ دادیم این بوده است که خدمات مراقبت در منزل یا برخی از آنها را یا حداقل خدمات در منزل به بیماری‌های خاصی مانند بیماری‌های سرطان، بیماران پیشرفته ریوی،‌ قلبی یا زخم‌های طولانی مدت که نیاز به مراقبت‌های طولانی دارند و به‌خوبی می‌شود در منزل مراقبت کرد، بیمه شود.

دکتر نجاتیان بیان کرد: شواهد داخلی و بین‌المللی را هم مطرح کردیم که بتوانیم نشان دهیم این موضوع هم به نفع بیمه‌ها، هم نظام سلامت و هم مردم است. امیدواریم این موضوع سریعتر تصویب شود.

خدمات مراقبت در منزل باید تحت نظارت باشد

وی اضافه کرد: پیش از این نیز معاونت پرستاری وزارت بهداشت این موضوع را با بیمه‌ها مطرح کرده است. ذی نقشانی که در این موضوع حضور دارند، یکی سازمان‌های بیمه‌گر مانند سازمان بیمه‌ تامین اجتماعی، سازمان بیمه خدمات سلامت و سازمان بیمه نیروهای مسلح هستند که باید پول پرداخت کنند.

رئيس‌کل سازمان نظام پرستاری گفت:‌ نهادهای دیگری مانند شورای عالی بیمه و وزارت بهداشت به‌عنوان تنظیم‌گر و قانون‌گذار مطرح هستند و سازمان نظام پرستاری هم در کنار وزارت بهداشت حضور دارد.

وی افزود: موضوع مهم در ارائه خدمت مراقبت در منزل نظارت بر این خدمات است. باید به این موضوع توجه کنیم که مردم خدمات کیفی و خوبی را دریافت کنند. این سازمان‌ها در کنار هم می‌توانند کمکی باشند تا همه گروه‌ها از آن نفع ببرند و امیدواریم زودتر به نتیجه برسد.

رئيس‌کل سازمان نظام پرستاری افزود: یکی از موضوعاتی که در نظام سلامت در ایران و جهان با آن مواجه هستیم، تغییری است که در نوع بیماری‌ها و مشخصات جمعیت شناسی بیماران اتفاق افتاده است.

وی ادامه داد: به تدریج با بیمارانی مواجه هستیم که سن بیشتری دارند یا بیماری‌هایی که شرایط مزمنی دارند و نیازمند مراقبت‌های طولانی مدت هستند. این تغییرات ایجاب کرده است که محیط ارائه خدمت پزشکی و پرستاری را از بیمارستان‌ها به منازل ببریم.

مراقبت در منزل مزایای زیادی برای نظام سلامت و مردم دارد

دکتر نجاتیان اضافه کرد: مراقبت در منزل مزایای زیادی را هم برای نظام سلامت و هم برای مردم دارد. هر چقدر طول مدت بستری در بیمارستان‌ها را بتوانیم کم کنیم، هم از لحاظ هزینه مقرون به صرفه هست و هم عوارض بستری مانند عفونت‌های بیمارستانی که امروز موضوعی جدی هست، کم می‌شود و هم بیمار و خانواده او در شرایط بهتری خواهند بود.

1400 مرکز قانونی مراقبت در منزل در کشور فعال است

رئيس‌کل سازمان نظام پرستاری بیان کرد: بر همین اساس چند سالی است که در کشور موضوع ارائه مراقبت‌های پرستاری در منزل به‌جد در دستور کار وزارت بهداشت قرار گرفته است و امروز حدود ۱۴۰۰ مرکز مجاز ارائه مراقبت‌های پرستاری در منزل داریم که ارائه خدمت می‌کنند.

وی اظهار کرد: در دوره‌های مختلفی این مراکز کمک‌ زیادی را به نظام سلامت کردند، از جمله در دوران کرونا تعداد زیادی از بیماران به‌دلیل کمبود تخت یا مشکلات دیگری در منزل و توسط این مراکز مراقبت شدند.

پوشش بیمه‌ای برای خدمات مراقبت در منزل در دستور کار شورای عالی بیمه

دکتر نجاتیان گفت: مراقبت‌های در منزل هنوز تحت پوشش بیمه قرار نگرفته و مردمی که از این خدمات استفاده می‌کنند کاملا هزینه‌های مراقبت را آزاد پرداخت می‌کنند. هزینه‌ها و تعرفه‌ای که دولت تعیین کرده، زیاد نیست، اما همین که مردم مجبورند همه این هزینه را پرداخت کنند، زیاد است.

وی افزود: اگر بیمار در بیمارستان بستری شود ۹۰ درصد هزینه‌ها را بیمه پرداخت می‌کند. اما اگر در منزل تحت مراقبت قرار گیرد بیمه پوششی ندارد. این موضوع باعث بالا رفتن هزینه مراقبت در منزل از جیب مردم شده است.

پرستار مراقبت در منزل باید دانش بیشتری داشته باشد

دکتر نجاتیان ادامه داد: محیط منزل متفاوت است. در بیمارستان پزشک در دسترس است، امکانات درمانی در کنار پرستار است، اما در منزل این موارد نیست و پرستاری که در منزل می‌رود حتما باید دانش بیشتری نسبت به پرستاری که در بیمارستان کار می‌کند داشته باشد. سازمان نظام پرستاری هم آموزش‌هایی را در این زمینه دارد.

وی افزود: برخی از مراکز با عنوان مراقبت در منزل کار می‌کنند که مراکز مجاز نیستند. این مراکز عموما در حوزه خدماتی کار می‌کنند و مطمئن هم نیستیم کسی که به‌عنوان پرستار یا کمک پرستار به منزل می‌برند، فرد آموزش دیده و دارای مدرک تحصیلی باشد.

مردم خدمات مراقبت در منزل را از مراکز دارای مجوز بگیرند

رئيس‌کل سازمان نظام پرستاری بیان کرد: از مردم عزیزمان خواهش کنم که خدمات مراقبتی را از مراکزی بگیرند که دارای مجوز از وزارت بهداشت هستند. مراکز مجاز مسئول فنی دارند که یک پرستار خبره است و مسئول فنی مسئولیت رسیدگی به بیمار، نظارت و تعیین پرستار مربوطه را به‌عهده دارد.

دکتر نجاتیان گفت: خدمات درمانی مراقبت در منزل را از پانسمان و سرم تراپی تا آی‌سی‌یو درمانی داریم. خدماتی که در آی‌سی‌یو بیمارستان ارائه می‌شود قابل ارائه در منازل هم هست. بیماران با شرایط خاص می‌توانند این خدمات را بگیرند و این مسئول فنی است که تعیین می‌کند چه پرستاری برای چه بیماری اختصاص پیدا کند و این مسئولیت کلی را به‌عهده داشته و بر کیفیت خدمات نظارت می‌کند.

خدمات مراقبت در منزل در دو سطح کمک پرستاری و پرستاری ارائه می‌شود

وی ادامه داد:‌ در خدمات مراقبت در منزل دو گروه ارائه کننده خدمات داریم. خدمات اولیه، خدماتی مانند تغذیه، نگهداری بیمار، هم‌صحبتی و مراقبت‌های اولیه مانند نظافت بیمار است که این موارد توسط گروهی به‌نام کمک پرستار ارائه می‌شود.

وی گفت: افرادی که با داشتن دیپلم، یک دوره یک ساله را در مراکز مجاز گذرانده‌اند و مدرکی با عنوان کمک پرستاری دارند، این افراد دارای دانش و صلاحیت هستند که خدمات اولیه بیمار را انجام می‌دهند.

رئيس‌کل سازمان نظام پرستاری افزود: اما جایی که به خدمات درمانی مربوط می‌شود، مانند تزریقات، پانسمان، سرم تراپی یا خدمات خاصی مانند ساکشن کردن حتما پرستار حرفه‌ای که دارای مدرک کارشناسی پرستاری است می‌تواند این خدمات درمانی را انجام دهد. این دو شغل، شرح کار متفاوتی دارند.

دکتر نجاتیان اظهار کرد:‌ مرکز مجاز از دید نظام سلامت مراکزی هستند که از دانشگاه‌های علوم پزشکی مجوز فعالیت گرفتند و دفتر مشخصی دارند که لیست آنها باید هم روی سایت معاونت پرستاری وزارت بهداشت باشد و هم در سایت دانشگاه‌های علوم پزشکی شهرستان‌ها باشد زیرا این مراکز که موظف شده‌اند لیست همه مراکز مجازشان را آنجا اعلام کنند.

وی ادامه داد: هموطنان می‌توانند از این مراکز بسته به جغرافیایی که هستند انتخاب کنند و مطمئن باشند این مراکز تحت نظارت بوده و افرادی که می‌فرستند، دارای صلاحیت هستند.

پرستار حق تجویز درمانی ندارد

رئيس‌کل سازمان نظام پرستاری اضافه کرد: افراد در اولین مراجعه به مراکز مراقبت پرستاری در منزل یا خودشان مراجعه می‌کنند یا دستور پزشک دارند. معمولا پزشکان خدماتی که بیمار باید دریافت کند را می‌نویسند. در منزل همه خدمات درمانی باید دستور پزشک داشته باشد و پرستار حق تجویز درمانی ندارد.

دکتر نجاتیان گفت: البته هر کس می‌تواند فردی که نیاز به مراقبت دارد مانند سالمندان را به مراکز مراقبت در منزل معرفی کند، اگر فرد معرفی شده نیاز به مراقبت‌های درمانی داشته باشد، مراکز مراقبتی پزشک همکار دارند با تشخیص مسئول فنی مرکز و بر اساس شرایط بیمار، نوع مراجعه و خدماتی که فرد می‌خواهد، بر اساس دستور پزشک بیمار یا پزشک مرکز دستور درمانی داده می‌شود.

وی افزود: اما اگر بیمار یا سالمند فقط به کسی نیاز دارد که داروهای او را به‌موقع بدهد یا تغییر حالت دهد یا نیاز به تعویض پانسمان به‌صورت منظم دارد، مسئول فنی بر اساس آن فرد ارائه کننده خدمت را تعیین و اعزام می‌کند.