رئیس کل سازمان نظام پرستاری طی نامه‌ای به وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اشاره به گسترش دانشکده‌های پرستاری، تربیت کافی پرستار در کشور و مصوبه جایگزینی پست‌های بهیاری به کمک پرستاری و با هشدار نسبت به خطر بیکاری و بلاتکلیفی بهیاران خواستار توقف توسعه مدارس بهیاری و تعطیل شدن تدریجی این مدارس شد.

به گزارش روابط عمومی سازمان نظام پرستاری متن نامه دکتر احمد نجاتیان به دکتر محمدرضا ظفرقندی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به این شرح است:

 

جناب آقای دکتر ظفرقندی

وزیر محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

با سلام و احترام

همانگونه که مستحضر می‌باشید همزمان با طرح تحول نظام سلامت مجموعه پرستاری کشور شامل معاونت پرستاری، بورد پرستاری و سازمان نظام پرستاری در جهت رفع کمبود پرستار در کشور تصمیمی‌ مبنی بر افزایش ظرفیت دانشکده‌های پرستاری گرفتند به طوریکه ظرفیت پذیرش دانشکده‌های پرستاری در آن مقطع دو برابر شد و امروزه سالیانه بالغ بر 12هزار نفر دانشجوی پرستاری در دانشکده‌های پرستاری پذیرفته ‌می‌شوند و دانشکده‌های ما از نظر آموزش پرستاری تما‌می‌نیازهای کشور را تامین ‌می‌کنند.

در حال حاضر دلیل اصلی کمبود پرستار در کشور نبود مجوزهای جذب و بکارگیری و همچنین نگهداشت این نیروهای فارغ التحصیل ‌استبه طوری که در چهار سال گذشته فقط مجوز جذب 10 هزار پرستار به وزارت بهداشت داده شده است که برخی از این مجوزها نیز به جهت تبدیل وضعیت نیروهای موجود منجر به افزایش نیرو نشده است. از طرفی هرساله شاهد خروج 1800 نفر پرستار علاوه بر سه هزار نفر بازنشسته این گروه هستیم که نشان ‌می‌دهد نظام سلامت در نگهداشت نیروی پرستار دچار مشکل اساسی ‌است.

در سال‌های گذشته در کنار پرستاران گروه‌های غیر حرفه‌ای دیگر مانند بهیاران و کمک بهیاران و عناوین دیگری وجود داشتند که به دلیل پیچیده شدن شرایط بیماری‌ها در جامعه و توسعه تکنولوژی‌های درمانی نیازمند افزایش سطح دانش مرتبط با مراقبت بودند. در همین جهت در یک اقدام اصلاحی مهم سطوح ارائه خدمات پرستاری به سه سطح مراقبت‌های اولیه، مراقبت‌های عمو‌می ‌و مراقبت‌های تخصصی تقسیم شد که در سطح اولیه کمک پرستاران که دارای مدرک دیپلم هستند و یکسال دوره تخصصی مربوطه را زیر نظر مرکز ملی مهارتی و حرفه‌ای وزارت بهداشت ‌می‌گذرانند ارائه خدمت ‌می‌کنند.

در سطح مراقبت‌های عمو‌می ‌گروه پرستاری (شامل پرستار، اتاق عمل و هوشبری) دارای مدرک دانشگاهی مشغول فعالیت هستند و در سطوح تخصصی فارغ التحصیلان تحصیلات تکمیلی و کارشناسانی که دوره‌های تخصصی را گذرانده‌اند خدمات خود را ارائه می‌دهند.

این نوع سطح بندی خدمات پرستاری باعث بهبود کیفیت ارائه مراقبت‌ها و یکسان سازی سطوح در کل کشور شده است. طبق مصوبه معاونت توسعه وزارت بهداشت کلیه جایگاه‌های سازمانی بهیاری بلاتصدی به کمک پرستاری تبدیل شد و با اختصاص 5 درصد از سهمیه کنکور پرستاری به همکاران بهیار توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی سعی شد این همکاران ادامه تحصیل دهند.

علیرغم این سطح بندی که مطابق استانداردها و توصیه‌های سازمان بهداشت جهانی نیز ‌می‌باشد در حال حاضر حدود 36 مدرسه بهیاری در کشور مشغول تربیت بهیار هستند که فراگیران این مدارس به دلیل نبود فرصت شغلی و محدود بودن شرح وظایف اکثرا بیکار بوده و این اقدام موجب نگرانی و اعتراض این گروه شده است و اخیرا کمپینی در جهت مقابله با توسعه مدارس بهیاری توسط همین عزیزان ایجاد شده است.

بر همین اساس در تاریخ 3/4/1403 کمیته سلامت شورای عالی انقلاب فرهنگی به ریاست جناب آقای دکتر ابوالقاسمی‌ به این موضوع ورود کردند و بر اساس شواهد ارائه شده تصمیم بر این شد که توسعه مداری بهیاری متوقف شود. ولی متاسفانه اخیرا در برخی استان‌ها مانند گیلان مسئولان آموزش و پرورش در حال راه اندازی مدارس بهیاری هستند در حالی که فقط در همین استان با جمعیت دو میلیون و هفتصد نفر و 4300 تخت بیمارستانی با ضریب اشغال 67 درصد و نسبت پرستار به تخت 1.25 (بالاتر از نرم کشوری)، تعداد پنج دانشکده پرستاری دولتی و آزاد مشغول تربیت سالیانه 1100 پرستار هستند که معادل یک چهارم کل پرستاران استان است و به خوبی ‌می‌تواند نیازهای بهداشتی منطقه را تامین نماید. لذا ایجاد مدارس بهیاری ‌می‌تواند باعث ایجاد جمعیت بیکار و تبعات اجتماعی و سیاسی شود.

با توجه به لزوم جلوگیری از هدر رفت منابع و مشکلات آتی در حوزه سلامت، خواهشمند است دستور فرمائید کلیه مبادی ذیربط در وزارت بهداشت و دانشگاه‌های علوم پزشکی ضمن مخالفت با درخواست‌های وزارت آموزش و پرورش با توسعه مدارس بهیاری و برنامه ریزی برای تعطیلی تدریجی مدارس فعلی اقدام لازم را مبذول فرمایند.

پیشاپیش از حسن مساعدت جناب عالی سپاسگزارم.