در تابستان سال ۱۳۸۶بود که مجلس شورای اسلامی، قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری را با رأی قاطع نمایندگان به تصویب رساند تا جامعه پرستاری به حق و حقوق واقعی خود از خدماتی که به بیمار ارائه می‌دهد، دست پیدا کند. حالا ۱۵سال از روزی که قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده است، می‌گذرد و جامعه پرستاری همچنان در انتظار درست اجرا شدن این قانون به سر می‌برند.

به گزارش روابط عمومی سازمان نظام پرستاری؛ بر اساس مصوبه مجلس شورای اسلامی، وزارت بهداشت به همراه وزارت رفاه و سازمان نظام پرستاری، ملزم شدند که ظرف مدت ۶ماه پس از تصویب قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری، آئین نامه اجرایی این طرح را آماده کنند. اما، از ۶ماه، حالا نزدیک به ۱۵سال می‌گذرد. در این بین دولت‌های مختلفی بر سر کار آمده و رفته اند، اما از اجرایی شدن این قانون خبری نبود.

سرانجام با فرموده مقام معظم رهبری در روز پرستار سال گذشته و تلاش‌های سازمان نظام پرستاری؛ آئین نامه اجرایی هشت ماده‌ای قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری در ۶مرداد ۱۴۰۰در جلسه هیأت وزیران تصویب و با امضای معاون اول رئیس جمهوری وقت برای اجرا ابلاغ شد.

ماده این آین نامه شامل :

ماده ۱- در این آئین‌نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می‌روند:

۱- قانون: قانون تعرفه‏ گذاری خدمات پرستاری و تعدیل کارانه‌های پرستاری - مصوب ۱۳۸۶-.

۲- وزارت: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.

۳– گروه (کادر) پرستاری: دانش‌آموختگان رشته‌های پرستاری، اتاق عمل، هوشبری و فوریت‌های پزشکی (در مقاطع مختلف) و رده‌های وابسته پرستاری با هرگونه رابطه استخدامی (اعم از رسمی، پیمانی، تبصره‌ای، شرکتی، طرحی).

۴- مراکز: تمامی مراکز بهداشتی و درمانی کشور اعم از دولتی، عمومی غیردولتی، خصوصی و خیریه و موقوفه.

۵- تعرفه خدمات پرستاری: مبلغی که متناسب با ارائه خدمات و مراقبت‌های پرستاری و بر اساس شرح وظایف و استاندارد بسته‌های خدمات تشخیصی و درمانی گروه (کادر) پرستاری تعیین می‌گردد.

ماده ۲ - وزارت موظف است استاندارد بسته‌های خدمات تشخیصی و درمانی گروه (کادر) پرستاری را تعیین و ابلاغ نماید.

تبصره ۱- سازمان نظام پرستاری جمهوری اسلامی ایران مکلف است در اجرای بند (۵) ماده (۳) قانون ایجاد سازمان نظام پرستاری جمهوری اسلامی ایران - مصوب ۱۳۸۰- در تدوین استانداردهای مذکور همکاری نماید.

تبصره ۲ - وزارت موظف است استانداردهای فوق را حسب ضرورت بازنگری و ابلاغ نماید.

ماده ۳- تمامی مراکز مکلف به رعایت استاندارد بسته‌های خدمات تشخیصی و درمانی گروه (کادر) پرستاری می‌باشند.

ماده ۴- شورای‌عالی بیمه سلامت کشور مکلف است هر ساله بر اساس بند (الف) ماده (۹) قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور - مصوب ۱۳۹۵- نسبت به تعیین تعرفه خدمات پرستاری اقدام و پس از تأیید سازمان برنامه و بودجه کشور، قبل از پایان هر سال برای سال بعد جهت تصویب به هیئت وزیران ارائه نماید.

تبصره ۱- ارزش نسبی خدمات پرستاری به پیشنهاد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان برنامه و بودجه کشور و سازمان نظام پرستاری جمهوری اسلامی ایران، توسط شورای‌عالی بیمه سلامت کشور تعیین و پس از تأیید سازمان برنامه و بودجه کشور و تصویب هیئت وزیران قابل اجرا است.

تبصره ۲- برای خدمات شایع (گلوبال)، ملاک محاسبات تخت روز برای محاسبات تعرفه پرستاری، تخت روز اعلامی در جدول شایع (گلوبال) می‌باشد و برای خدمات اتاق عمل، زمان استاندارد اعلامی برای عمل می‌باشد.

تبصره ۳- تمامی مراکز مکلف به رعایت تعرفه‌های تعیین‌شده می‌باشند.

ماده ۵- تمامی مراکز مکلفند پس از ابلاغ تعرفه سالانه خدمات گروه (کادر) پرستاری موضوع قانون، کارانه گروه (کادر) یادشده را بر اساس تعرفه‌های مصوب محاسبه و پرداخت نمایند. دستورالعمل نحوه توزیع در بخش دولتی - دانشگاهی توسط وزارت ظرف سه ماه پس از تصویب این آئین‌نامه ابلاغ خواهد شد.

ماده ۶ - منابع اعتباری مورد نیاز برای اجرای این آئین‌نامه مطابق مفاد تبصره بند (ث) ماده (۷۴) قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران - مصوب ۱۳۹۵- از محل منابع بودجه عمومی دولت تأمین می‌گردد.

تبصره - اجرای این آئین نامه نباید بار مالی جدید به سازمان‌های بیمه‌گر پایه ایجاد نماید.

ماده ۸ - به منظور عملیاتی‌شدن تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری در سرفصل‌های صورتحساب متحدالشکل ردیفی مستقل با عنوان خدمات مراقبت‌های پرستاری اضافه که متناسب با تعرفه‌های این آئین‌نامه محاسبه می‌گردد.

در همین راستا عباس عبادی معاون پرستاری وزارت بهداشت، از امضای تفاهم‌نامه همکاری مشترک با ساز مان بیمه سلامت به منظور اجرای قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری خبر داد و گفت: بر اساس این تفاهم‌نامه همکاری هزینه کرد منابع حاصل از تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری مصوبه هیأت وزیران که در سال‌جاری تعیین شده است، در اختیار بیمه سلامت قرار می‌گیرد و طبق دستورالعمل نحوه باز توزیع قانون تعرفه گذاری پرستاری که با همکاری سازمان نظام پرستاری و معاونت‌های پرستاری، توسعه و درمان وزارت بهداشت تدوین شده است، کارانه پرستاران پرداخت می‌شود.

معاون پرستاری وزارت بهداشت با بیان اینکه با اجرای این قانون، کیفیت خدمات پرستاری افزایش خواهد یافت؛ درباره زمان اجرای قانون تعرفه‌گذاری گفت: شروع اجرای قانون از ابتدای فروردین ماه سال جاری در نظر گرفته می‌شود و پس از احصای درآمد، از یک ماه آینده نخستین پرداختی به پرستاران براساس تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری انجام می‌شود.

در همین راستا، محمد میرزابیگی رئیس کل سازمان نظام پرستاری، با تاکید بر فراهم شدن مقدمات اجرای قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری، گفت: با توجه به اعتبار پیش بینی شده برای اجرای این قانون، کارانه ها از دی ماه ۱۴۰۰برای پرستاران محاسبه می‌شود.

وی افزود: تعرفه‌های خدمات پرستاری شامل تمامی مراکز درمانی بخش‌های دولتی و خصوصی می‌شود و هیچ تبعیض و تفاوتی برای پرستاران وجود ندارد.

شمس الدین شمسی در گفت‌وگو با خبرنگار سازمان نظام پرستاری در آستانه روز پرستار درباره اجرای درست این قانون اظهار کرد: دو سال از تأکید و دستور مقام معظم رهبری مبنی بر اجرای قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری می‌گذرد اما عملاً شاهد این مسئله هستیم که اقدام اجرایی مناسبی صورت نگرفته است که جای تأسف دارد.

وی افزود: من به نوبه خودم اقدام شرمساری می‌کنم و نمی‌دانم مسئولین مربوطه چگونه پاسخگوی جامعه پرستاری و مقام معظم رهبری (مدظله العالی) خواهند بود.

وی ادامه داد: علیرغم این که دستورالعمل‌های اجرای قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری از تیرماه ابلاغ شده است؛ بررسی‌های میدانی ما نشان می‌دهد که هنوز خدمات پرستاری درHISها ثبت نشده است و نسبت به اجرای دستورالعمل رسیدگی به اسناد اقدام نشده است.

وی گفت: سوال ما از مسئولین وزارت بهداشت و درمان این است که چرا این دستورالعمل‌ها اجرایی نشده؛ در حالی که همه این قوانین و دستورالعمل‌ها مصوب شده است.

شمسی بیان کرد: برای اجرای قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری بودجه در نظر گرفته شده اما سازمان برنامه و بودجه اعلام می‌کند که بودجه ندارد و آن را تخصیص نمی‌دهد. مسئولیت عدم اجرای قوانین در حوزه پرستاری، برعهده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان برنامه و بودجه و سازمان امور اداری و استخدامی است و این دستگاه‌ها باید پاسخگوی نارضایتی پرستاران از وضعیت موجود باشند.

همچنین مدتی پیش بود که محمد میرزابیگی، رئیس کل سازمان نظام پرستاری در گفتگو با خبرگزاری فارس درباره پرداختی وزارت بهداشت برای تعرفه پرستاران ، اظهار کرد: پرداخت‌های اخیر وزارت بهداشت به عنوان علی‌الحساب اجرای قانون تعرفه‌های خدمات پرستاری به هیچ وجه مورد تایید این سازمان نیست.

وی با اشاره به اینکه تعرفه‌های پرستاری باید از ابتدای دی‌ماه سال قبل اجرا می شد، گفت: در خصوص تعرفه‌های پرستاری ردیف بودجه اختصاص پیدا کرده بود. همچنین اعتبارات دیگری نیز برای این قانون وجود دارد.

 میرزابیگی در تشریح اعتبارات دیگر تعرفه های پرستاری بیان کرد: گردش مالی ناشی از تعرفه گذاری قطعا بیش از ۱۰تا ۱۲هزار میلیارد تومان است. پرداختی‌های اخیر و علی الحساب وزارت بهداشت، بسیار ناچیز است و نه تنها قابل پذیرش نیست بلکه واریزی انجام شده برای سطوحی از دریافت کنندگان را توهین آمیز است.

وی با اشاره به پرداخت های اخیر وزارت بهداشت گفت: این رفتارها مبتنی بر کج سلیقگی و ناشی از اجتهادات شخصی، خلق الساعه برخی از مدیران است. عدم عمل به مشورت‌های توافق شده، فقط سبب نارضایتی بیشتر پرستاران و عدم اعتماد آنها به قول و عمل مسئولان شده است.

رئیس کل سازمان نظام پرستاری با اشاره به اینکه که متاسفانه وزارت بهداشت حتی به دستورالعمل‌های ابلاغی خود هم پایبند نیست و از زمان ابلاغ آن‌ها را اجرا نکرده، خاطرنشان کرد: وزارت بهداشت باید هر چه زودتر اصل قانون را طبق توافقات و مستندات قانونی اجرا کند و نباید پرداخت علی الحساب هر پرستار در ماه کمتر از سه میلیون تومان باشد.

میرزابیگی با تاکید بر اینکه باید کل بودجه تعرفه‌های پرستاری در مسیر خودش هزینه شود، گفت: از پرستارانی که ماهانه کمتر از سه میلیون تومان دریافت کرده اند میخواهیم این مبالغ را قبول نکنند تا اصلاح شود.

حال یک سال است از فرموده مقام معظم رهبری برای اجرای درست قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری می گذرد و نفس پرستاران و مسئولان پرستاری برای اجرای دقیق و بدون اعمال سلیقه به شمارش افتاده است. امیدواریم در آینده نزدیک شاهد اجرای عادلانه این قانون برای پرستارانی در همه بحران‌ها ثابت قدم بودند؛ باشیم .